Początki belgijskiego Spa sięgają XVI w. Jednym z pierwszych tutejszych kuracjuszy był Henryk VIII, król Anglii. Bywali tu również inni wielcy władcy, jak choćby car Rosji czy cesarz Austrii.

 

Od tego czasu Spa zaczęło użyczać swojej nazwy ośrodkom wodoleczniczym na całym świecie. Niewielkie, ale bardzo modne uzdrowisko na przełomie XVIII i XIX w. stało się miejscem, w którym zwykła bywać cała europejska „śmietanka towarzyska”. Niestety, na początku XX w. medycyna zdecydowanie poszła do przodu i kuracjom wodnym przypisywano coraz mniejszą rolę. Miasto zaczęło stopniowo podupadać i straciło swoją popularność. Dopiero kilka lat temu, wraz z otwarciem bardzo nowoczesnego i luksusowego kompleksu termalnego, Spa zaczęło się powoli odradzać.

Dziś miejscowość znana jest również z odbywających się tu co roku jesienią wyścigów samochodowych Formuły 1, zaliczanych jako Grand Prix Belgii do Pucharu Świata. Wtedy też miasteczko przeżywa potężny najazd turystów, pewnie przewyższający nawet czasy dawnej świetności kurortu.

 

Źródło Piotra Wielkiego

W samym centrum miasteczka, na głównym skrzyżowaniu przy Rue Royal stoi majestatyczna rotunda z kopulastym dachem. Budowla z wysokimi półokrągłymi oknami kryje najsłynniejsze miejskie źródła wody mineralnej – Pouhan-Pierre-le Grand. Źródło nazwano na cześć Piotra I Wielkiego, który przybył tu w 1717 r. i odkrył, że bogata w żelazo woda świetnie wpływa na jego kondycję. Dziś za 0,25 euro można kupić mały plastikowy kubek i do woli napełniać go z tryskającego źródła. Woda ma nieco dziwny smak, ale nie jest niedobra. Oprócz żelaza zawiera dwuwęglan sodu i ma zastosowanie w leczeniu chorób płuc i serca oraz reumatyzmu. W budynku pijalni na trzech kamiennych tablicach wykuto blisko setkę nazwisk osób, które skorzystały z wodnej kuracji w Spa. Lista wygląda jak podręcznik historii. Przyjeżdżali tu znani pisarze (m.in. Victor Hugo i Alexander Dumas), intelektualiści, arystokraci, mężowie stanu i monarchowie.

Cztery pozostałe działające źródła leżą poza miastem. Są to: Tonnelet, Sauvenière, Géronstère i Barisart. Można do nich dotrzeć małym turystycznym trolejbusem (baladeuse), który startuje spod biura informacji turystycznej na placu głównym. W 15 minut dociera się do fabryki wody mineralnej Spa Monopole. Mimo że uzdrowisko lata świetności ma za sobą, to wytwórnia wody napełnia i wysyła w świat 300 mln butelek rocznie. Warto zwiedzić linię produkcyjną i spróbować słynnej niskosodowej wody. Gazowanej (gazeuse) lub nie (plat).

 

Najstarsze kasyno świata i pchli targ

Będąc w Spa, należy absolutnie odwiedzić tutejsze pierwsze na świecie kasyno, mieszczące się przy Rue Royale 4. Z pierwotnego budynku zachowała się jedynie sala balowa i teatr z 1763 r. Codziennie około godziny 11.00 pojawiają się pierwsi gracze. Po przekroczeniu secesyjnej bramy znajdziemy się w lustrzanym korytarzu wyłożonym czerwonym dywanem. Na parterze jest tylko sala z automatami, tzw. „jednorękimi bandytami”. Ruletka i zielone stoliki do gier karcianych są w pięknej kolumnowej sali na piętrze. Nie należy się dziwić, gdy obsługa poprosi nas o okazanie dowodu tożsamości. Zgodnie ze starym miejscowym zwyczajem do kasyna mogą wejść osoby, które ukończyły 21 lat.

W pobliżu kasyna mieści się niewielki sklepik ze słynnymi eliksirami wytwarzanymi z lokalnych ziół. Świetnym prezentem z podróży do starego uzdrowiska będzie Extrait de Spa, stosowany również jako aperitif.

Planując wyjazd do Spa, warto pamiętać, aby pobyt obejmował weekend. W każdy niedzielny poranek na tyłach pawilonu, w którym mieści się biuro informacji turystycznej, w pięknej, choć nieco zniszczonej galerii odbywa się fantastyczny pchli targ. Faktycznie tu da się odczuć atmosferę starego uzdrowiskowego kurortu. Czego tu nie ma? Kolorowa chińska porcelana, zabytkowe holenderskie meble, królewska srebrna zastawa stołowa, plakat zapraszający na przedwojenny koncert i pierwszy poradnik, jak tutejsze źródła leczą arteriosklerozę. Idąc wzdłuż galerii, mijamy barwne stragany i docieramy do niewielkiego, okrągłego budynku stanowiącego część kompleksu, w którym można wypić dobrą kawę, a w pochmurny dzień pokibicować grającym w petanque (tzw. bule). Jeśli dopisuje pogoda, miłośnicy tej starej francuskiej gry przenoszą się do pobliskiego, maleńkiego parku, gdzie sportowa rywalizacja trwa do wieczora.

 

Pora na zabiegi

Na wzniesieniu tuż przy głównym skwerze miasta, na prawo od biura informacji turystycznej znajdują się pałacowe łaźnie Thermes de Spa (ul. Colline d’Annette et Lubin, tel. +3287 772560, www.thermesdespa.com) czynne codziennie od. 10.00 do 21.00. Do term można się dostać cudną austriacką kolejką (bilet w cenie 1 euro), ale trzeba uważnie przeczytać instrukcję obsługi automatu. Piechotą wspinaczka na wzgórze zajmie nam około 20 minut.

W przeszklonym nowoczesnym obiekcie jest do wyboru całe mnóstwo zabiegów i możliwości zregenerowania sił. Możemy wybierać między kąpielami torfowymi (wskazane m.in. przy bólach reumatycznych), zabiegami wodnymi i upiększającymi. Do tego tradycyjny fitness, gorące baseny, jacuzzi i masaże. Bilet obejmujący wejście na kryte i zewnętrzne baseny, wejście na basen lodowy, do saun tureckich i na fitness kosztuje na cały dzień 27 euro, a na 3 godziny 17 euro. Istnieje też możliwość wykupienia kilkudniowego pakietu z możliwością korzystania ze wszystkich atrakcji. Specjalną ofertę stworzono dla młodych mam, które wraz ze swoimi maluchami mają możliwość pobytu w Institut Maman-Bébé. Po zabiegach warto na chwilę usiąść w małej kawiarni na tarasie i przy buteleczce wody SPA podziwiać piękną panoramę uzdrowiska z Ardenami w tle.

 

Info praktyczne:

Biuro informacji turystycznej

Office de Tourisme, (Pl. Royale 41, www.spa-info.be, tel. +3287 795353) działa od 9.00 do 18.00 i mieści się w zabytkowym pawilonie, zbudowanym przez Leopolda II, przy głównym skwerze miasta.

DOJAZD:

Samochodem z Warszawy do Spa jest około 1200 km. I jest to najlepsza możliwość dotarcia do uzdrowiska. Alternatywą jest podróż samolotem do Brukseli, a następnie koleją lub autobusem (przez Liège) do Spa. Dworzec kolejowy wraz z przylegającym do niego dworcem autobusowym znajduje się przy Place de la Gare. Co godzinę przyjeżdża pociąg z Liège.

NOCLEGI:

Miasto oferuje bogatą i zróżnicowaną cenowo ofertę noclegową. Poniżej kilka ciekawych propozycji (w nawiasie cena za pokój 2-osobowy):

Hôtel Cardinal (www.hotel-cardinal.be, tel. +3287 771064). Świetnie urządzony hotel przy głównym skwerze miasta (100 euro).

La Vigie ( www.lavigie.be, tel. +3287 773497). Romantyczny pensjonat B&B przy głównym placu (60 euro).

 

Mirek Osip-Pokrywka