„Mój buraku, mój czerwony” – chciałoby się rzec na widok tego zdrowego warzywa. Jest ono bowiem skarbnicą witamin i minerałów. Regularnie spożywane normuje ciśnienie krwi i pracę wątroby oraz trawienie. To bogate źródło potasu, wapnia, żelaza, kwasu foliowego oraz witaminy C. Jednak pomimo tych wszystkich zalet burak jest w Polsce niedoceniany. A szkoda! Należy bowiem do warzyw niedrogich i dostępnych przez cały rok.

 

Burak (Beta L.) należy do rodziny szarłatowatych. Istnieje ponad 12 gatunków tej rośliny. Pierwsze odmiany wywodzą się od buraka dzikiego, pochodzącego z rejonu Morza Śródziemnego. Dziś buraki są uprawiane na wszystkich kontynentach. Mają jadalne korzenie o mocno czerwonym zabarwieniu. Ich kształt i wielkość jest bardzo zróżnicowana. Liście są duże, zielone, o falistych brzegach, osadzone na długich łodygach. Buraki cukrowe uprawia się głównie dla cukru, a buraki pastewne są przeznaczone na paszę dla zwierząt. W Polsce najbardziej popularny jest burak ćwikłowy.

Reklama

 

Wartości odżywcze i właściwości lecznicze

Buraki zawierają bardzo dużo kwasu foliowego, który jest elementem niezbędnym do prawidłowego rozwoju płodu. Kwas foliowy usprawnia również pracę serca i mózgu oraz poprawia krążenie krwi. Buraki są też cennym źródłem witamin: B1, C i PP oraz białek, cukrów i całej gamy pierwiastków mineralnych, takich jak: żelazo, potas, wapń, mangan, magnez, sód, miedź, cynk, fluor, bor i lit, a także niezwykle rzadko spotykanego cezu i rubidu. Bardzo ważną substancją w buraku jest betanina (naturalny barwnik), silny przeciwutleniacz wspomagający walkę z chorobami nowotworowymi. Ponadto służy jako barwnik wielu produktów spożywczych i kosmetycznych. Liście (botwina) są również cenne – zawierają głównie potas, wapń, sód, żelazo i magnez.

Dzięki temu, że buraki posiadają dużo błonnika, ich spożywanie sprzyja regulowaniu trawienia i pracy jelit, wzmacnia odporność organizmu, pomaga na anemię oraz kaszel (działa wykrztuśnie), a dodatkowo reguluje pracę układu sercowo-naczyniowego oraz normuje ciśnienie krwi. Buraki działają także oczyszczająco na wątrobę oraz usprawniają jej funkcjonowanie.

 

Jak go jeść?

Buraki można spożywać na wiele sposobów, a istotną ich zaletą jest to, iż przetworzone wyglądają i smakują równie dobrze jak świeże. Najlepiej piec je wraz ze skórką, a obierać tuż przed jedzeniem. Jeżeli wolimy gotowane, to najlepiej w zupie, gdyż woda rozpuszcza wartościowe składniki mineralne. Chcąc zachować całe ich bogactwo, powinniśmy pić sok wyciskany z buraków. Warzywa te można również marynować, jednak należy pamiętać, że w tym procesie przetwarzania tracą one wiele witamin i minerałów.

 

Uwagi

Osoby chore na cukrzycę powinny unikać spożywania buraków, gdyż są to warzywa zawierające bardzo dużo cukru.

Po spożyciu buraków nie powinno nas niepokoić różowe zabarwienie moczu lub kału. Dzieje się tak za sprawą bezpiecznego dla zdrowia barwnika, którego organizm nie jest w stanie strawić.