Nadużywanie alkoholu nie jest jedyną przyczyną marskości, czyli postępującego włóknienia miąższu wątroby i niszczenia tego ważnego narządu. Powodów schorzenia, które nieodwracalnie uszkadza wątrobę, jest znacznie więcej. I nie mają one nic wspólnego z patologicznym nałogiem.

 

 

 

Oto czynniki, z którymi wiąże się ryzyko wystąpienia marskości wątroby:

  • przewlekła choroba alkoholowa
  • zapalenie wątroby wskutek zakażenia wirusami typu B i C, a także D
  • zapalenie wątroby o podłożu autoimmunologicznym (z autoagresji, gdy organizm wytwarza przeciwciała kierowane przeciwko własnej wątrobie)
  • następstwo wrodzonego (dotyczy noworodków) lub pozapalnego zarośnięcia przewodów żółciowych
  • choroby genetyczne upośledzające funkcje metaboliczne wątroby, na przykład choroba Wilsona (zaburzony metabolizm miedzi prowadzący do jej nadmiernego gromadzenia), hemochromatoza (gromadzenie żelaza), galaktozemia
  • zakażenie pasożytem Schistosoma haematobium (przywra krwi)
  • ciężkie zatrucia, na przykład muchomorem sromotnikowym lub lekami
  • przewlekła niewydolność krążenia

 

Objawy marskości wątroby

Wyodrębnia się objawy występujące we wczesnym oraz w zaawansowanym stadium choroby.

Wczesne stadium rozwoju marskości może przebiegać bezobjawowo, chociaż proces zastępowania komórek wątrobowych włóknami tkanki łącznej już się toczy. Do objawów wczesnych zalicza się:

  • zaczerwienienie skóry dłoni i stóp
  • czerwone plamki (tak zwane pajączki) pojawiające się w górnych partiach ciała
  • uczucie wyczerpania i zmęczenia
  • osłabienie
  • brak apetytu
  • drętwienie stóp i palców
Reklama

 

Objawami choroby w bardziej zaawansowanym stadium są:

  • nudności
  • utrata masy ciała
  • bóle brzucha
  • zaburzenia miesiączkowania u kobiet

 

U niektórych osób marskość manifestuje się dopiero w dość późnej fazie i daje objawy zaliczane już do powikłań dysfunkcyjnej wątroby. Na uszkodzenia wątroby wskazują wtedy:

  • swędzenie skóry, a nierzadko i żółtaczka wywołana niezdolnością do przetwarzania barwników żółciowych
  • wybroczyny i długie krwawienia ze zranień oraz krwawienie bez przyczyny (z nosa, z dziąseł)
  • wodobrzusze i obrzęki nóg
  • żylaki przełyku zagrażające krwotokiem
  • encefalopatia wątrobowa – powolne uszkadzanie mózgu przez nieusuwane z krwi szkodliwe produkty przemiany materii, prowadzące do zmian osobowości (rozkojarzenie, kłopoty z pamięcią), a w końcu do śpiączki
  • nowotwór złośliwy wątroby (rak wątrobowokomórkowy)
  • u mężczyzn: zaburzenia potencji, powiększenie sutków, zanik jąder, utrata owłosienia

 

 

Leczenie

Leczenie marskości zależy od przyczyn choroby i stopnia uszkodzenia wątroby. Około 15 proc. zdrowego miąższu zapewnia przeżycie, choć pozostałe komórki już nie pracują. Dla zniszczonej wątroby nie ma innego ratunku niż przeszczep.

A oto przykłady terapii w konkretnych przypadkach i powikłaniach marskości:

  • całkowita abstynencja (w marskości poalkoholowej)
  • leki przeciwwirusowe, na przykład interferon (przy WZW typu B i C)
  • sterydy (przy marskości autoimmunologicznej)
  • antybiotyki (przy zakażeniach)
  • dieta bezsolna i środki moczopędne (w przypadku wodobrzusza)
  • endoskopia żylaków przełyku