Do wstrząsu (wstrząśnienia) mózgu dochodzi wskutek urazu – upadku głową na twarde podłoże lub uderzenia w głowę. Nie wiąże się to ze zmianami anatomicznymi ani z uszkodzeniem komórek nerwowych mózgu, lecz tylko z okresowym zaburzeniem ich czynności.
Objawy
Do najważniejszych objawów wstrząsu mózgu należą:
- kilkusekundowa utrata świadomości
- ból głowy i zawroty głowy
- szum w uszach
- nudności i wymioty
- zaburzenia równowagi
- złe samopoczucie
- drżenie rąk i nóg
- uczucie „miękkich” nóg
- niepamięć zdarzeń tuż sprzed urazu (niepamięć wsteczna) i zdarzeń bezpośrednio po urazie
- kłopoty z koncentracją
W przypadkach lekkich wstrząśnień przytomność wraca szybko.
We wstrząśnieniach stopnia średniego poszkodowany może nie mieć świadomości przez kilka godzin. Leży wtedy nieruchomo, z rozluźnionymi mięśniami oraz powierzchownym i przyspieszonym oddechem, jest blady i ma znacznie obniżone odruchy. Oczy są otwarte, ale źrenice gorzej reagują na światło.
Po ciężkim wstrząśnieniu utrata przytomności może trwać nawet kilka dni. Chory jest bezwładny. W takiej sytuacji źle rokuje przyspieszanie tętna, zwłaszcza gdy jednocześnie ustają odruchy, źrenice nie reagują na światło i dochodzi do bezwiednego oddawania moczu i kału.
Co robić?
Żadnego z wymienionych objawów nie wolno lekceważyć. Są one przecież konsekwencją urazu czaszki. Nawet jeżeli po uderzeniu czy wypadku nie odczuwamy żadnych dolegliwości, lepiej będzie zgłosić się do lekarza.
Objawy mijają zazwyczaj w ciągu kilku godzin lub dni. Bywa jednak, że zawroty głowy i bóle trwają dłużej. Niekiedy towarzyszą im czasowe kłopoty z psychiką.
Leczenie
Polega zazwyczaj na zapewnieniu pacjentowi spokoju oraz na jego obserwacji. Chory powinien leżeć. Podaje się mu leki przeciwwymiotne i przeciwbólowe. W cięższych przypadkach stosuje się środki pobudzające czynności serca, okłady z lodu na głowę i ogrzewanie ciała, a także blokady układu współczulnego.