Nie są fikcją literacką. Istnieją naprawdę i wzięły swoje nazwy z powieści lub dramatów, w których zostały opisane. Szekspir czy Dickens nawet nie przypuszczali, że kreśląc losy swych bohaterów, tworzą nowe jednostki chorobowe.

ZESPÓŁ ROMEA I JULII

Czyli małżeństwo za wszelką cenę

Przypomnijmy sobie tę historię: dwa zwaśnione rody – Montekich i Kapuletich – i dwoje zakochanych w sobie dzieciaków, Romeo i Julia. Z powodu tych sporów ich miłość nie miała szans powodzenia. Biorą potajemny ślub, by złączyć się z sobą na zawsze. Historia kończy się dla obojga tragicznie – śmiercią.

Tak zdarza się i dziś, choć najczęściej finałem jest rozwód. Zbyt młodzi uciekają z domu i w tajemnicy przed rodziną zawierają związek małżeński. Chęć jak najszybszego połączenia w celu podjęcia współżycia seksuolodzy nazywają zespołem Romea i Julii.

 

ZESPÓŁ TRISTANA I IZOLDY

Czyli życie bez seksu

W poemacie miłość Tristana i Izoldy jest uczuciem zakazanym, jednakże trudno się im przed nim obronić. Izolda przeznaczona jest królowi Markowi i musi go poślubić. Tristan musi ją do niego dowieźć. Na statku wypijają napój miłosny. Wybucha gorące uczucie, lecz kochanków czeka wieczna rozłąka. Nie mogąc być ze sobą stale, wykorzystują każdą chwilę na spotkania. Miłość ich była źródłem ciągłego cierpienia, gdy byli razem wiedzieli, że grzeszą, gdy byli oddzieleni tęsknili za sobą.

Dlatego o osobach, u których po ślubie pojawiają się trudności ze współżyciem (które wcześniej było udane) lub które całkowicie z seksu rezygnują, mówi się, że cierpią na zespół Tristana i Izoldy.

 

ZESPÓŁ OTELLA

Czyli urojona zazdrość

Otello – studium zazdrości, nie tylko o kobietę, ale także o stanowisko i miejsce w społeczeństwie jest tematem tej tragedii z 1604 r. Ma ona podłoże rasowe, bowiem tytułowy bohater jest Maurem, tak nazywano w czasach Szekspira mieszkańców Afryki Północnej. Jego małżeństwo z wenecjanką Desdemoną jest mezaliansem. Pominięty przy awansie chorąży Jago mści się na Otellu, wzbudzając jego zazdrość o piękną żonę. Ten w szale zazdrości dusi ukochaną.

Jest to najbardziej skrajna forma zazdrości – zazdrość urojona – w psychopatologii nazywana zespołem Otella. Przejawia się ona np. podejrzewaniem partnera o notoryczne zdrady, sprawdzaniem rejestru telefonicznych rozmów i kontrowaniem jej na każdym kroku. Osoba dotknięta takimi zaburzeniami nie jest w stanie racjonalnie oceniać i tłumić własnych zachowań.

 

ZESPÓŁ DON KICHOTA

Czyli oczekiwanie na tę jedyną

Głównym bohaterem powieści Miguela do Cervantesa pt. Don Kichot z La Manczy jest Alons Kiczano. Lubił wstawać wcześnie rano i chodzić na polowanie, jednak jego ulubionym zajęciem było czytanie ksiąg rycerskich. Zaczął się utożsamiać z postaciami z książek. To, o czym czytał, uważał za prawdę. Wymyślił dla siebie imię Don Kichot z La Manczy, gdyż wydawało mu się, że jest ono piękne i dostojne. Swojemu koniowi nadał imię Rosynant. Na damę swojego serca wybrał wieśniaczkę Aldonzę Lorenzo i nazwał ją Doñą Dulcyneą z Toboso.

Don Kichot był bardzo łatwowierny. Kiedy Sanczo Pansa powiedział mu, że zwykła wieśniaczka to wspaniała Dulcynea z Toboso, ale czarodzieje ją zamienili, to Don Kichot uwierzył. Główny bohater powieści był wiernym swej pani. Bardzo kochał Dulcyneę i nigdy jej nie zdradził. To dla niej pojedynkował się z napotkanymi ludźmi, przesyłał jej wiadomości. Rozmyślał o niej całymi godzinami.
Don Kichot tuż przed śmiercią odzyskał zdrowy rozsądek. Zrozumiał, że przeczytane książki nim zawładnęły.

Stąd stawianie partnerce zbyt wygórowanych wymagań, co zwykle sprawia, że mężczyzna z nikim na stałe się nie wiąże, nazwano zespołem Don Kichota.

 

ZESPÓŁ ALICJI W KRAINIE CZARÓW

Czyli zaburzenie psychosensoryczne

Żeńskim odpowiednikiem Don Kichota jest Alicja w Krainie Czarów, bohaterka powieści Lewisa Carrolla. Alicja to nieśmiała dziewczynka, której przyszło poznać czarowny świat z pogranicza jawy i snu.

Tym mianem określa się występującą u kobiet postawę życiową, polegająca na przewadze imaginacji nad realnością. Rzeczywistość myli się z marzeniami, a partner realny z wymyślonym. Rozdźwięk między wyobrażeniem a spełnieniem powoduje problemy osobowościowe i rozczarowanie.

 

ZESPÓŁ PICKWICKA

Czyli chorobliwa senność

Klub Pickwicka, to powieść Charlesa Dickensa opisująca angielskie społeczeństwo czasów wiktoriańskich. Jednym z bohaterów był stangret, mały i gruby Joe, który chrapał całe noce. Ten bezdech senny nazwano zespołem Pickwicka. Choroba ta spowodowana jest zapadaniem się miękkiej tkanki podniebienia, uniemożliwiającym przepływ powietrza. Gdy płuca i mózg otrzymują za mało tlenu, organizm reaguje wybudzeniem. Osoby dotknięte tą przypadłością czują się niewyspane, zmęczone, mają problemy z pamięcią i koncentracją. Stałe niedotlenienie prowadzi do nadciśnienia tętniczego i choroby wieńcowej. Przyczyną tego schorzenia może być skrzywienie przegrody nosa, a także polipy.

 

Victoria Szymańska