Podstawowym objawem tej choroby jest podwyższony poziom cukru (glukozy) we krwi. Jest to spowodowane brakiem insuliny lub jej nieprawidłowym działaniem.

 

Wyróżniono dwa podstawowe typy tej choroby – cukrzycę typu 1 i cukrzycę typu 2. Ponad 80 proc. chorych ma cukrzycę typu 2.

 

 

 

 

Cukrzyca typu 1

Insulinozależna (lub cukrzyca wieku młodzieńczego). Jej przyczyną jest zniszczenie komórek trzustki odpowiedzialnych za produkcję insuliny – hormonu, który obniża poziom cukru we krwi. Cukrzyca typu 1 najczęściej występuje u dzieci i młodzieży. Pierwsze jej objawy zazwyczaj obserwuje się około 10. roku życia.

Objawy: podwyższony poziom cukru we krwi oraz obecność cukru w moczu (potwierdzone badaniami laboratoryjnymi), wzmożone pragnienie, częste oddawanie moczu, gwałtowna utrata masy ciała przy zwiększonym apetycie, osłabienie.

Leczenie: przyjmowanie insuliny, dieta, aktywność fizyczna.

Reklama

 

Cukrzyca typu 2

Insulinoniezależna (lub cukrzyca dorosłych). Mimo że trzustka produkuje insulinę, organizm nie funkcjonuje prawidłowo. Dlatego chorzy nie powinni ulegać zachciankom żywieniowym (prowadzi to do nagłego wzrostu poziomu glukozy we krwi). Cukrzycy typu 2 często towarzyszy otyłość i nadciśnienie tętnicze.

Objawy: utrata wagi, uczucie zmęczenia, częste oddawanie moczu, wzmożone pragnienie, infekcje skórne (grzybice, czyraki), uczucie suchości w jamie ustnej, świąd sromu czy zaburzenia widzenia. Ostateczną diagnozę stawia się po badaniach poziomu cukru we krwi. Uwaga! Czasami cukrzyca typu 2 przebiega bezobjawowo.

Leczenie: początkowo wystarczy dieta, ćwiczenia (dostosowane do wieku i możliwości pacjenta), czasem doustne leki przeciwcukrzycowe. Później konieczne może się okazać włączenie insuliny.

 

POMIAR GLUKOZY WE KRWI

Osoba, u której rozpoznano cukrzycę, powinna kontrolować poziom cukru we krwi za pomocą glukometru. Po nakłuciu palca lub opuszka ucha specjalistycznym aparatem, kroplę krwi nakłada się na pasek testowy, na którym pod wpływem glukozy dochodzi do reakcji chemicznej. Pasek wsuwa się do glukometru i odczytuje wynik, który należy zapisać w dzienniku samokontroli.

 

Prawidłowy poziom glukozy przy badaniu glukometrem:

  • w przypadkowym badaniu (przeprowadzonym niezależnie od tego, jaki czas upłynął od ostatniego posiłku) – maksymalne to 200 mg/dl.
  • w badaniu na czczo (co najmniej 8 godzin od ostatniego posiłku) – stężenie cukru we krwi nie powinno przekraczać 110 mg/dl

Chorobę można rozpoznać także dzięki doustnemu testowi obciążenia glukozą. Badanie jest przeprowadzane na czczo. Po pobraniu krwi trzeba wypić roztwór – 75 g glukozy rozpuszczonych w 300 ml wody. Po 2 godzinach (w tym czasie nie można nic jeść ani pić) ponownie pobiera się krew. Poziom glukozy 2 godziny po spożyciu roztworu nie powinien być wyższy niż 140 mg/dl.

 

NA CO UWAŻAĆ?

  • Hipoglikemia – niedocukrzenie, zbyt niski poziom glukozy we krwi (poniżej 50–60 mg/dl).

Przyczyny: zbyt duża dawka leku przeciwcukrzycowego lub insuliny, pominięcie posiłku, zbyt duży wysiłek fizyczny, alkohol.

Objawy: uczucie silnego głodu, potliwość, kołatanie serca, bóle głowy. Jeśli zignorujemy te oznaki, może nastąpić utrata przytomności i drgawki. Wtedy konieczna jest hospitalizacja.

  • Hiperglikemia – zbyt wysoki poziom glukozy we krwi (za mało insuliny w organizmie lub problemy z jej wykorzystaniem)

Przyczyny: niekontrolowanie poziomu cukru we krwi, zbyt obfity posiłek, choroba (gorączka), stres, zbyt duży wysiłek fizyczny.

Objawy: wzmożone pragnienie, senność, częste oddawanie moczu.

Reklama

 

PRZEWKLEKŁE POWIKŁANIA

Wskutek cukrzycy wraz z upływem czasu może dojść do wielu przewlekłych powikłań, między innymi do trwałych uszkodzeń niektórych tkanek i narządów, a tym samym do zaburzeń w ich prawidłowym funkcjonowaniu. Wszystko zależy od tego, czy choroba była dobrze wyrównana.

Podział powikłań:

  • Mikroangiopatia (uszkodzenie małych naczyń krwionośnych): retinopatia cukrzycowa (uszkodzenie siatkówki), zaćma, nefropatia cukrzycowa (uszkodzenie funkcji nerek prowadzące do ich niewydolności), neuropatia cukrzycowa (uszkodzenie układu nerwowego)

  • Makroangiopatia (uszkodzenie większych naczyń krwionośnych): choroba wieńcowa, zespół stopy cukrzycowej (zespół zaburzeń ukrwienia i unerwienia stopy), choroba niedokrwienna ośrodkowego układu nerwowego