Mówi się, że chorobę można poznać po zapachu. Słynny prekursor współczesnej medycyny, Hipokrates wyczuwał cukrzycę po owocowym zapachu z ust, natomiast chińscy lekarze po zapachu świeżego chleba rozpoznawali tyfus. W przypadku nowotworów pęcherza moczowego, nerek i prostaty zmienia się zapach moczu.

 

Nieprzyjemny odór moczu może więc sygnalizować zmiany chorobowe w organizmie, ale czy każda zmiana zapachu uryny powinna nas niepokoić?

Ludzki węch jest doskonale rozwinięty, z łatwością wyczuwa naturalne zapachy, ale z różnych skutkiem odbiera te niezbyt przyjemne dla nosa, np. odór uryny. U zdrowego człowieka mocz ma barwę słomkowo-żółtą, jest klarowny, o lekkim zapachu amoniaku. Może ulec zmianie pod wpływem spożywanych pokarmów (szparagi, czosnku i niektórych przypraw) lub zażywanych leków (np. witamina B, antybiotyki z grupy penicylin). Nieprzyjemna woń uryny jest charakterystyczna dla niektórych chorób i zaburzeń metabolizmu. Jeśli mocz od dłuższego czasu ma dziwny zapach, barwę i gęstość powinniśmy skonsultować z lekarzem, co jest tego przyczyną.

Reklama

 

Nieprzyjemne zapachy w moczu:

Zapach amoniaku Charakterystyczna woń amoniaku w moczu może być spowodowana nadmiarem azotu w diecie, czyli spożywaniem za dużych ilości protein i zielonych warzyw liściastych. Intensywny zapach amoniaku wyczuwamy jest też w zaburzeniach funkcjonowania wątroby, metabolizmu, infekcji bakteryjnej nerek, dróg moczowych, pęcherza, w cukrzycy, a także chorobach przenoszonych drogą płciową. Jego nadmiar jest wydalany z moczem. W trakcie ciąży lub menopauzy intensywny zapach związany jest ze zmianami w diecie, wzrostem masy ciała i zbyt małą ilością wypijanych płynów. Przykry zapach amoniaku wyczuwany jest u bardzo szczupłych dzieci i u osób borykających się z lambliozą.
Zapach acetonu Wskazuje na obecność w moczu ciał ketonowych (aceton), wywołujących kwasicę metaboliczną, czyli zaburzenie równowagi kwasowo-zasadowej organizmu. Woń przypomina zapach kwaśnych jabłek. Aceton wyczuwalny w oddechu oznacza zaawansowaną cukrzycę.
Rybi zapach Przyczyną odoru rybnego oraz przykrego zapachu z ust jest trimetyloaminurii. To zaburzenie metaboliczne powoduje niedobór FMO3 – enzymu biorącego udział w przekształcaniu trimetyloaminy. Aby zneutralizowć przykry zapach wystarczy wyeliminować z codziennej diety m.in. niektóre ryby, miso, jajka, pokarmy bogate w azot czy siarkę oraz rośliny strączkowe.
Zapach stęchlizny Gdy czujesz zapach stęchlizny, możesz mieć chorą wątrobę lub trzustkę. Stęchły zapach połączony ze zgagą i niesmakiem w ustach – to najczęściej objaw kłopotów gastrycznych, a gdy do tego dochodzi ból brzucha, może wskazywać na wrzody żołądka lub dwunastnicy. nieprzyjemnej woni towarzyszą bóle brzucha, wrzody żołądka lub dwunastnicy.
Mysi zapach moczu Ten nieprzyjemny zapach najczęściej towarzyszy chorym na fenyloketonurię, u których to nadmiernie gromadzi się aminokwas egzogenny – fenyloalanina. Jej zbyt wysoki poziom we krwi prowadzi do stopniowego wyniszczenia układu nerwowego. Chorobę można już zdiagnozować w badaniach przesiewowych tuż po urodzeniu.
Zapach dojrzałych owoców Zapach ten świadczy o zbyt wysokim poziomie cukru w moczu i wskazuje na hiperglikemię.
Zapach drożdży Może sugerować zakażenia grzybicze dróg moczowych,, a u kobiet również zakażenia narządów płciowych (zapalenie sromu i pochwy).
Zapach syropu klonowego Zapach podobny do przypalonego cukru wskazuje na chorobę syropu klonowego (MUSD). Jest to choroba metaboliczna układu nerwowego uwarunkowana genetycznie. Polega na gromadzeniu się m.in. we krwi i w moczu alfa-ketokwasów oraz aminokwasów (leucyny, izoleucyny i waliny). Zaburzenie to ujawnia się zaraz po urodzeniu.

 

Badania ogólne moczu

Dla rozwiania obaw i wyjaśnienia przyczyn nieprzyjemnego zapachu moczu należy wykonać badanie ogólne moczu. Mocz może zawierać setki różnych substancji, które są efektem końcowym procesu przemiany materii. Podwyższony bądź obniżony poziom niektórych z nich lub obecność nieprawidłowych substancji jest wskaźnikiem infekcji. W razie dużej (ponad 30) liczby leukocytów w polu widzenia, dodatkowo powinno się wykonać badanie mikrobiologiczne próbki moczu, tzw. posiew moczu.