Jazda po alkoholu jest zawsze karalna! W zależności jednak od liczby wykrytych promili popełniamy wykroczenie albo przestępstwo. Grozi nam za to nie tylko utrata prawa jazdy, ale też kary pieniężne oraz więzienie.

 

O stanie po użyciu alkoholu mówimy, gdy stężenie alkoholu we krwi wynosi lub prowadzi do wartości od 0,2 do 0,5 promila albo od 0,1 mg do 0,25 mg alkoholu w 1 dcm3 wydychanego powietrza. Prowadzenie pojazdu w takim stanie to wykroczenie. Jeżeli zawartość alkoholu w organizmie wynosi lub prowadzi do stężenia powyżej 0,5 promila alkoholu we krwi albo powyżej 0,25 mg alkoholu w 1 dm3 wydychanego powietrza, to jest to stan nietrzeźwości, a kierowanie samochodem w takim stanie to przestępstwo. Wyjątkiem jest jazda w stanie nietrzeźwym na rowerze, która od listopada 2013 roku stała się wykroczeniem. Jeżeli krótko przed jazdą wypijemy alkohol, ale w chwili kontroli wynik mieści się w granicach normy, to policja przeprowadzi kolejne badanie – jeśli stężenie będzie rosło („prowadziło do” wskazanych wartości), nie unikniemy kary, mimo że przy pierwszym badaniu byliśmy trzeźwi! Uwaga – w razie odmowy poddania się badaniu trzeźwości można przymusowo pobrać kierowcy krew.

Reklama

 

Jaki pojazd

Przestępstwem jest kierowanie po spożyciu alkoholu pojazdem mechanicznym, a więc pojazdem zaopatrzonym w poruszający je silnik. Odpowiemy zatem nie tylko za jazdę samochodem, lecz także maszyną rolniczą, motocyklem, lokomotywą, samolotem, statkiem oraz motorowerem. Nie musimy wcale wyjechać na drogę publiczną – wystarczy jazda w tak zwanym ruchu lądowym (wodnym lub powietrznym), czyli w każdym miejscu, gdzie odbywa się ruch pojazdów, także na drodze polnej, parkingu, placu, drodze osiedlowej czy podwórzu. Nie popełnimy przestępstwa, gdy w stanie nietrzeźwym pchamy auto siłą mięśni lub prowadzimy motocykl, ale gdy kierujemy pojazdem holowanym, poniesiemy odpowiedzialność karną.

 

Jaka kara

Odpowiedzialność za jazdę w stanie nietrzeźwym reguluje art. 178a Kodeksu karnego. Przewiduje on karę grzywny, ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do 2 lat. Jeżeli nie zdarza się to pierwszy raz, to wówczas grozi nam wyższa kara – od 3 miesięcy do 5 lat pozbawienia wolności. Zazwyczaj przy pierwszym skazaniu za jazdę „pod wpływem” kara pozbawienia wolności jest w zawieszeniu, dlatego o wiele bardziej dotkliwe są konsekwencje finansowe oraz zabranie prawa jazdy. Możemy zatem otrzymać grzywnę – zazwyczaj od kilkuset do kilku, czasami nawet do kilkudziesięciu tysięcy złotych oraz świadczenie pieniężne na cel społeczny w podobnych kwotach. Przepisy przewidują również możliwość orzeczenia przepadku samochodu prowadzonego przez pijanego kierowcę, ale prawnicy spierają się co do dopuszczalności konfiskaty. Możliwe jest natomiast zabezpieczenie samochodu na poczet kar majątkowych oraz odszkodowania. W przypadku popełnienia wykroczenia z art. 87 Kodeksu wykroczeń grozi nam grzywna do 5000 zł oraz (stosowana wyjątkowo) kara aresztu od 5 do 30 dni.

 

Zakaz prowadzenia pojazdów

Każdemu kierowcy z promilami zostaje automatycznie zatrzymane prawo jazdy. Następnie sąd wydaje zakaz kierowania pojazdami od roku do 10 lat. Taki zakaz jest obowiązkowy, a jego długość zależy głównie od liczby promili we krwi – najczęściej przy zawartości alkoholu do 1 promila zakaz wynosi 1 rok, powyżej 1 promila – dwa lata, powyżej 3 promili – trzy i więcej lat. Przy kolejnym zatrzymaniu albo w razie spowodowania kolizji lub wypadku zakaz będzie oczywiście dłuższy. Okres wcześniejszego zatrzymania prawa jazdy zostaje zaliczony na poczet zakazu. Ale jeśli nie zatrzymano nam prawa jazdy (bo na przykład nie posiadaliśmy przy sobie tego dokumentu), to zakaz biegnie dopiero od momentu zwrotu dokumentu policji lub jego wystawcy. W razie popełnienia wykroczenia z art. 87 Kodeksu wykroczeń grozi nam zakaz prowadzenia pojazdów od 6 miesięcy do 3 lat. Przypomnę, że zakaz kierowania pojazdami na okres powyżej 1 roku jest równoznaczny z koniecznością ponownego zdania egzaminu na prawo jazdy, co również wiąże się z kosztami.

 

Wypadek drogowy

Dużo większe konsekwencje czekają nas za spowodowanie wypadku w stanie nietrzeźwym. Po pierwsze, wobec sprawcy można zastosować areszt tymczasowy, a następnie karę bezwzględną pozbawienia wolności nawet do 12 lat. Po drugie, sąd orzeka zakaz prowadzenia pojazdów na okres do 10 lat, a w po wypadku z ciężkimi uszkodzeniami lub po wypadku śmiertelnym – na zawsze. Ucieczka z miejsca wypadku jest traktowana podobnie jak prowadzenie w stanie nietrzeźwości. Jeżeli po spowodowaniu wypadku sprawca się oddalił, grożą mu takie same kary, jak sprawcy pijanemu. W sytuacji kolizji lub wypadku spowodowanego przez pijanego kierowcę, nie otrzyma on odszkodowania z ubezpieczenia AC oraz jest zobowiązany pokryć wszelkie szkody z ubezpieczenia OC.

 

Mecenas Stefan Niedźwiedź

 

Podstawa prawna:

Kodeks karny (art. 39, 42, 44, 49, 115§16, 177, 178, 178a); Kodeks wykroczeń (art. 29, 87)

Ustawa z dnia 5 stycznia 2011 roku o kierujących pojazdami (Dz.U. Nr 30, poz. 151).