Wąglik należy do zoonoz, czyli chorób odzwierzęcych. Ich zarazki dostają się do organizmu człowieka w trakcie wykonywania prac gospodarskich na wsi i kontaktów ze zwierzętami hodowlanymi – głównie z bydłem, końmi, owcami lub kozami. To one stanowią główne źródło zakażenia dla człowieka, jeżeli z wodą lub paszą przyswoiły przetrwalniki bakterii – laseczek wąglika. Bakterie te mogą także wniknąć do organizmu zdrowego zwierzęcia poprzez ranę lub błonę śluzową i kontakt z krwią bądź wydalinami chorego zwierzęcia.
Do zainfekowania człowieka laseczką wąglika dochodzi przez skórę, drogi oddechowe lub układ trawienny. Po 1–3-dniowym okresie inkubacji zakażenie szybko rozprzestrzenia się na cały organizm.
Choroba
Objawy zależą od rodzaju zakażenia, przy czym zawsze jednym z symptomów jest gorączka.
W skórnej, najczęstszej postaci wąglika pojawia się krosta z czarnym strupem powstałym po pęknięciu pęcherzyka z ciemnym płynem. Sinawe, zlewające się pęcherzyki pojawiające się w miejscu zakażenia zasychają, a strup pozostaje. Czasami pozostaje też ślad w postaci twardego, głębokiego i niebolesnego nacieku zapalnego, któremu towarzyszy powiększenie okolicznych węzłów chłonnych.
Postać płucna wąglika wywołuje wąglikowe zapalenie płuc, a postać jelitowa – ciężkie zapalenie żołądka i jelit, z bólami brzucha, krwawymi wymiotami i krwawymi stolcami. Na szczęście postacie płucna i jelitowa występują stosunkowo rzadko. Należą do bardzo ciężkich chorób. Zgon następuje już po upływie doby (w postaci płucnej) lub w ciągu 2–3 dni (w postaci jelitowej).
W leczeniu stosuje się antybiotyki i przeciwwąglikową surowicę, a na zmiany skórne nakłada się specjalne opatrunki.
Najskuteczniejszym sposobem zapobiegania wąglikowi jest jego zwalczanie u zwierząt (palenie padłych sztuk), badanie mięsa, a także korzystanie ze szczepionek – jest ich już kilka rodzajów.
Broń biologiczna
Duża wytrzymałość laseczek wąglika w stadium przetrwalnikowym oraz spustoszenia wywoływane w ludzkim organizmie przez te bakterie doprowadziły do ich wykorzystywania jako broni biologicznej. Ta broń odznacza się dużą „skutecznością rażenia”. Jest obiektem badań i zainteresowania już od 1916 roku. W 2001 roku w USA, po zamachach terrorystycznych w Nowym Jorku, miała miejsce głośna sprawa tak zwanych listów wąglikowych – przesyłek z laseczkami choroby rozesłanych do różnych instytucji.